ในโลกไซเบอร์ปี 2025 ที่ภัยคุกคามมีความซับซ้อนมากขึ้น Ransomwareยังคงเป็นหนึ่งในมัลแวร์ที่น่ากลัวที่สุดสำหรับทั้งบุคคลทั่วไปและองค์กรขนาดใหญ่ การโจมตีด้วย Ransomware สามารถทำให้ข้อมูลสำคัญของคุณถูกเข้ารหัสและไม่สามารถเข้าถึงได้จนกว่าจะจ่ายค่าไถ่ ซึ่งส่งผลให้เกิดความเสียหายทางการเงินและชื่อเสียงอย่างมหาศาล อย่างไรก็ตาม การป้องกันย่อมดีกว่าการแก้ไขเสมอ บทความนี้จะนำเสนอ 9 วิธีปฏิบัติที่ได้ผลจริงและทันสมัยที่สุด เพื่อให้คุณและองค์กรของคุณสามารถรับมือกับภัยคุกคามนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

9 วิธีป้องกัน Ransomware ที่ทุกคนควรทำ

1. สำรองข้อมูลอย่างสม่ำเสมอและแยกเก็บ (Backup)

การทำสำรองข้อมูล (Backup) เป็นมาตรการที่สำคัญที่สุดในการป้องกัน Ransomware โดยควรยึดหลัก 3-2-1 Rule คือ มีข้อมูลสำรองอย่างน้อย 3 ชุด, เก็บในสื่อที่แตกต่างกัน 2 ประเภท และเก็บไว้อยู่นอกสถานที่ (Off-site) อย่างน้อย 1 ชุด แต่ในปี 2025 นี้ ควรเพิ่มแนวทางสำคัญดังนี้เพื่อป้องกันการโจมตีที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น

• Immutable Backup (ข้อมูลสำรองที่แก้ไขไม่ได้):คือการเก็บข้อมูลสำรองในรูปแบบที่ไม่สามารถถูกแก้ไขหรือลบได้ แม้ว่า Ransomware จะพยายามเข้ารหัสไฟล์ทั้งหมดก็ไม่สามารถแตะต้องข้อมูลชุดนี้ได้ ช่วยให้มั่นใจว่าคุณมีข้อมูลสะอาดสำหรับการกู้คืน
  
  
• Air-gapped Backup:เป็นการเก็บข้อมูลแยกออกจากเครือข่ายหลักอย่างสมบูรณ์ (Offline) เช่น บนฮาร์ดดิสก์หรือเทปสำรองที่ไม่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตหรือลานเครือข่าย วิธีนี้ช่วยปิดโอกาสที่ Ransomware จะเข้ามาโจมตีพร้อมกันได้
  
  
• Cloud Backup Solutions ที่มี Ransomware Protection:ผู้ให้บริการ Cloud ชั้นนำหลายรายในปี 2025 ได้เพิ่มฟีเจอร์ป้องกัน Ransomware โดยตรวจจับพฤติกรรมการเข้ารหัสผิดปกติ และสามารถย้อนเวอร์ชันไฟล์กลับไปก่อนการโจมตีได้ทันที จึงเป็นตัวเลือกที่เหมาะสำหรับทั้งธุรกิจขนาดเล็กและองค์กรขนาดใหญ่

ด้วยการใช้ Backup แบบหลายชั้น (Multi-layer Backup Strategy) ไม่ว่าจะเป็น Immutable, Air-gapped หรือ Cloud with Ransomware Protection คุณจะมั่นใจได้ว่าข้อมูลของคุณสามารถกู้คืนได้เสมอโดยไม่ต้องจ่ายค่าไถ่ให้แฮกเกอร์

2. อัปเดตระบบปฏิบัติการและซอฟต์แวร์ให้เป็นปัจจุบัน

แฮกเกอร์มักใช้ประโยชน์จากช่องโหว่ (Vulnerability) ในซอฟต์แวร์หรือระบบปฏิบัติการที่ไม่ได้อัปเดต การตั้งค่าให้อัปเดตอัตโนมัติจะช่วยปิดช่องโหว่เหล่านี้ และลดโอกาสในการถูกโจมตีได้อย่างมีนัยสำคัญ

3. ระมัดระวังการเปิดไฟล์แนบและลิงก์ที่ไม่รู้จัก

Ransomware ส่วนใหญ่มักแพร่กระจายผ่านอีเมลฟิชชิ่ง (Phishing) ที่ปลอมเป็นอีเมลน่าเชื่อถือ หากได้รับอีเมลที่มีความผิดปกติ ควรตรวจสอบชื่อผู้ส่งและเนื้อหาอย่างละเอียด หลีกเลี่ยงการคลิกลิงก์หรือเปิดไฟล์แนบที่ไม่คุ้นเคย

นอกจากนี้ ในปี 2025 ภัยคุกคามได้พัฒนาให้สมจริงยิ่งขึ้น เช่น

• Business Email Compromise (BEC):แฮกเกอร์จะปลอมแปลงอีเมลให้เหมือนผู้บริหารหรือคู่ค้าทางธุรกิจ โดยใช้น้ำเสียงและโทนการเขียนใกล้เคียงของจริง ทำให้พนักงานหลงเชื่อและโอนเงิน หรือมอบสิทธิ์การเข้าถึงข้อมูลโดยไม่รู้ตัว
  
  
• Deepfake Voice/Video:แฮกเกอร์เริ่มใช้เทคโนโลยี Deepfake สร้างเสียงหรือวิดีโอเลียนแบบผู้บริหารเพื่อหลอกพนักงาน เช่น โทรศัพท์มาเร่งให้โอนเงิน หรือให้เปิดสิทธิ์การเข้าถึงระบบเร่งด่วน เทคนิคนี้เพิ่มความน่าเชื่อถือและยากต่อการตรวจจับ

การรับมือกับภัยเหล่านี้จำเป็นต้องใช้ทั้งเทคโนโลยีตรวจจับ (Email Security Gateway, AI-based Fraud Detection) และการอบรมพนักงาน (Awareness Training) เพื่อให้สามารถแยกแยะความผิดปกติ และป้องกันไม่ให้ตกเป็นเหยื่อได้

4. ใช้โปรแกรมป้องกันไวรัสและ Endpoint Security ที่มีประสิทธิภาพ

ติดตั้งโปรแกรมป้องกันไวรัสที่ทันสมัยและอัปเดตฐานข้อมูลอย่างสม่ำเสมอ สำหรับองค์กรควรพิจารณาใช้โซลูชัน Endpoint Detection and Response (EDR) ที่สามารถตรวจจับและตอบสนองต่อภัยคุกคามที่ซับซ้อนได้แบบเรียลไทม์ รวมถึง ใช้ AI/ML Security Analytics วิเคราะห์ Log และ Traffic เพื่อหาพฤติกรรม Ransomware ที่ซ่อนตัว

5. จำกัดสิทธิ์การเข้าถึงข้อมูล (Principle of Least Privilege)

ไม่ควรให้สิทธิ์ผู้ใช้งานทุกคนเข้าถึงข้อมูลหรือระบบที่สำคัญเกินความจำเป็น การจำกัดสิทธิ์ช่วยลดความเสียหายหากบัญชีใดบัญชีหนึ่งถูกเจาะ

ในปี 2025 องค์กรควรเสริมแนวทางนี้ด้วย Role-Based Access Control (RBAC) ซึ่งเป็นการกำหนดสิทธิ์ตาม “บทบาท” ของผู้ใช้งาน เช่น ฝ่ายบัญชี ฝ่ายไอที หรือฝ่ายการตลาด โดยแต่ละบทบาทจะถูกกำหนดสิทธิ์เฉพาะงานที่เกี่ยวข้องจริง ๆ วิธีนี้มีข้อดีคือ

• ลดความซับซ้อนในการบริหารจัดการสิทธิ์ เพราะไม่ต้องตั้งค่าเป็นรายบุคคล
• ลดความเสี่ยงจาก “สิทธิ์เกินความจำเป็น” (Privilege Creep) ที่เกิดจากการเปลี่ยนตำแหน่งงานแต่ยังคงสิทธิ์เดิมอยู่
• ทำให้การตรวจสอบ (Audit) และการทำ Compliance เป็นระบบและโปร่งใสมากขึ้น

เมื่อผสาน Principle of Least Privilege เข้ากับ RBAC องค์กรจะมีโครงสร้างการควบคุมสิทธิ์ที่รัดกุม ช่วยป้องกันไม่ให้ Ransomware หรือผู้ไม่หวังดีใช้บัญชีที่ถูกเจาะสร้างความเสียหายวงกว้างได้ง่าย ๆ

6. เปิดใช้งานการยืนยันตัวตนแบบหลายขั้นตอน (Multi-Factor Authentication: MFA)

การใช้ MFA จะเพิ่มความปลอดภัยอีกชั้นหนึ่งในการเข้าถึงระบบ แม้ว่าแฮกเกอร์จะสามารถขโมยรหัสผ่านไปได้ แต่ก็ยังไม่สามารถเข้าสู่ระบบได้หากไม่มีการยืนยันตัวตนอีกชั้นหนึ่งผ่านโทรศัพท์หรือแอปพลิเคชัน รวมถึงควรเลือกใช้ Passwordless Authentication (เช่น Biometric, Passkeys) ที่เริ่มแพร่หลายในปี 2025

7. ฝึกอบรมพนักงานให้มีความตระหนักด้านความปลอดภัย (Cybersecurity Awareness Training)

การป้องกันที่ดีที่สุดคือการสร้าง “กำแพงมนุษย์” พนักงานทุกคนควรได้รับการอบรมให้เข้าใจถึงภัยคุกคามต่างๆ และวิธีปฏิบัติที่ถูกต้องเมื่อต้องรับมือกับอีเมลฟิชชิ่งหรือสถานการณ์ที่น่าสงสัย

8. ปิดใช้งาน Macro บน Microsoft Office

Macro ที่มาพร้อมกับไฟล์เอกสาร Office สามารถเป็นช่องทางในการแพร่กระจาย Ransomware ได้ง่ายๆ ควรตั้งค่าให้โปรแกรม Office แจ้งเตือนหรือปิดการใช้งาน Macro โดยอัตโนมัติ

9. วางแผนรับมือเหตุฉุกเฉิน (Incident Response Plan)

สำหรับองค์กร การมีแผนรับมือเหตุฉุกเฉิน (Incident Response) ที่ชัดเจนและซ้อมแผนเป็นประจำ จะช่วยให้สามารถจัดการกับเหตุการณ์ได้อย่างเป็นระบบ เมื่อเกิดการโจมตีขึ้นจริง จะสามารถจำกัดความเสียหายและกู้คืนระบบได้อย่างรวดเร็วที่สุด

 

สรุป: การป้องกันคือการลงทุนที่คุ้มค่า

ในยุคที่ Ransomware มีความรุนแรงมากขึ้น การลงทุนในการป้องกันไม่ใช่แค่เรื่องของการป้องกันข้อมูล แต่คือการลงทุนเพื่อความต่อเนื่องทางธุรกิจและความน่าเชื่อถือ การนำ 9 วิธีข้างต้นไปปรับใช้จะช่วยลดความเสี่ยงจากการโจมตีได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความมั่นคงให้กับองค์กรของคุณในระยะยาว

 

Bluebik Group ผู้เชี่ยวชาญด้าน Cyber Security ที่ครบวงจร

ในฐานะองค์กร การจัดการกับภัยคุกคามทางไซเบอร์ที่ซับซ้อนอาจไม่ใช่เรื่องง่าย Bluebik Group คือผู้นำด้านการให้คำปรึกษาและบริการด้าน Digital Transformationที่พร้อมเป็นพาร์ทเนอร์ของคุณในการสร้างเกราะป้องกันที่แข็งแกร่ง เรามีทีมผู้เชี่ยวชาญด้าน Cyber Security โดยเฉพาะที่สามารถให้บริการได้อย่างครบวงจร ตั้งแต่การประเมินความเสี่ยง (Risk Assessment) การวางแผนกลยุทธ์ด้านความปลอดภัย การทดสอบเจาะระบบ (Penetration Testing) ไปจนถึงการจัดทำแผนรับมือเหตุฉุกเฉิน (Incident Response Plan) นอกจากนี้ เรายังช่วยองค์กรของคุณในการออกแบบและติดตั้งระบบรักษาความปลอดภัยที่เหมาะสม ด้วยการนำ AI/Automation มาช่วยในการตรวจจับภัยคุกคาม เพื่อปกป้องข้อมูลและสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้าและผู้ใช้งาน ด้วยความเชี่ยวชาญที่สั่งสมมา เราพร้อมดูแลความปลอดภัยทางไซเบอร์ขององค์กรคุณให้ก้าวทันภัยคุกคามที่เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ

 

ติดตามทุกเทรนด์ธุรกิจและนวัตกรรมเทคโนโลยีไปกับเรา

 

Source:

• CISA (Cybersecurity & Infrastructure Security Agency) – Ransomware Guide
• NIST (National Institute of Standards and Technology) – Cybersecurity Framework
• Microsoft Security Blog – Defending against Ransomware with Microsoft 365
• IBM X-Force – Cost of a Data Breach Report 2023