วิธีวิเคราะห์ TOWS Matrix ของธุรกิจดัง เช่น Starbucks, Apple, Tesla พร้อมเปรียบเทียบกลยุทธ์หลักที่ใช้จริง
ในโลกธุรกิจที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลง การมีเพียงแค่ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT) อาจยังไม่เพียงพอต่อการวางแผนเชิงกลยุทธ์ที่สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง เครื่องมือที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อเชื่อมโยงข้อมูลเหล่านี้เข้าด้วยกันอย่างมีระบบและนำไปสู่การสร้างกลยุทธ์ที่จับต้องได้คือ TOWS Matrix ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังที่ผู้บริหารระดับสูงใช้เพื่อเปลี่ยนข้อมูลเชิงวิเคราะห์ให้เป็นแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจน บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกถึงหลักการของ TOWS Matrix และดูตัวอย่างการประยุกต์ใช้กับธุรกิจระดับโลกอย่าง Apple, Tesla และ Starbucks เพื่อให้คุณเห็นภาพที่ชัดเจนและสามารถนำไปปรับใช้กับธุรกิจของคุณได้
TOWS Matrix คืออะไร และแตกต่างจาก SWOT อย่างไร?
หลายคนอาจคุ้นเคยกับ SWOT Analysis ที่เป็นการวิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบันของธุรกิจโดยแบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือ Strengths (จุดแข็ง), Weaknesses (จุดอ่อน), Opportunities (โอกาส) และ Threats (อุปสรรค) แต่การวิเคราะห์ SWOT เพียงอย่างเดียวมักจะหยุดอยู่แค่การระบุปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้
TOWS Matrix คือส่วนขยายที่ต่อยอดจาก SWOT โดยการนำปัจจัยภายใน (จุดแข็งและจุดอ่อน) มาจับคู่กับปัจจัยภายนอก (โอกาสและอุปสรรค) เพื่อสร้างกลยุทธ์ที่เป็นรูปธรรมและมุ่งเน้นการลงมือทำ (Action-oriented) ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 กลุ่มกลยุทธ์หลัก
- กลยุทธ์เชิงรุก (SO – Strengths-Opportunities): ใช้จุดแข็งภายในเพื่อคว้าโอกาสภายนอก เป็นกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นการเติบโตและขยายธุรกิจ
- กลยุทธ์เชิงป้องกัน (ST – Strengths-Threats): ใช้จุดแข็งภายในเพื่อลดหรือหลีกเลี่ยงอุปสรรคภายนอก เป็นกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นการรักษาความมั่นคง
- กลยุทธ์เชิงแก้ไข (WO – Weaknesses-Opportunities): ใช้โอกาสภายนอกเพื่อเอาชนะจุดอ่อนภายใน เป็นกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นการปรับปรุงและพัฒนา
- กลยุทธ์เชิงรับ (WT – Weaknesses-Threats): ลดจุดอ่อนและหลีกเลี่ยงอุปสรรคภายนอก เป็นกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นการลดความเสี่ยงและความเสียหาย
การใช้ TOWS Matrix จึงเป็นการเปลี่ยนมุมมองจากการ “วิเคราะห์สถานการณ์” ไปสู่ “การกำหนดแนวทางปฏิบัติ” ทำให้ธุรกิจสามารถสร้างกลยุทธ์ที่สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างรวดเร็ว
ตัวอย่างการวิเคราะห์ TOWS Matrix ของ Apple, Tesla และ Starbucks
เพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น เราจะมาดูตัวอย่างการประยุกต์ใช้ TOWS Matrix กับธุรกิจระดับโลกแต่ละแห่ง
1. Apple: นวัตกรรมนำทาง
- SO Strategy: Apple ใช้จุดแข็งด้านนวัตกรรมและระบบนิเวศของผลิตภัณฑ์ที่แข็งแกร่ง (Strengths) เพื่อใช้ประโยชน์จากโอกาสที่ผู้บริโภคต้องการอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อกันอย่างราบรื่น (Opportunities) กลยุทธ์คือการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ที่ทำงานร่วมกันได้อย่างลงตัว เช่น iPhone, Mac, Apple Watch และ AirPods เพื่อล็อกลูกค้าไว้ใน Ecosystem
- ST Strategy: ใช้จุดแข็งด้านแบรนด์ที่ทรงอิทธิพลและความภักดีของลูกค้าที่สูงมาก (Strengths) เพื่อรับมือกับอุปสรรคจากการแข่งขันที่รุนแรงจากคู่แข่งในตลาดสมาร์ทโฟน (Threats) กลยุทธ์คือการสร้างแคมเปญการตลาดที่เน้นความแตกต่างและประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใคร รวมถึงการพัฒนาบริการเสริม เช่น Apple Arcade และ Apple TV+ เพื่อสร้างคุณค่าที่เหนือกว่าราคา
2. Tesla: ผู้บุกเบิกตลาดรถยนต์ไฟฟ้า
- SO Strategy: Tesla ใช้จุดแข็งด้านเทคโนโลยีแบตเตอรี่และนวัตกรรมยานยนต์ไฟฟ้า (Strengths) เพื่อตอบสนองโอกาสจากกระแสความตระหนักด้านสิ่งแวดล้อมและนโยบายสนับสนุนรถยนต์ไฟฟ้าจากภาครัฐทั่วโลก (Opportunities) กลยุทธ์คือการขยายการผลิตและนำเสนอรุ่นรถยนต์ที่หลากหลาย เพื่อครองส่วนแบ่งตลาดให้ได้มากที่สุด
- WO Strategy: ใช้โอกาสที่ตลาดรถยนต์ไฟฟ้ากำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว (Opportunities) เพื่อลดจุดอ่อนด้านความสามารถในการผลิตที่ยังจำกัด (Weaknesses) กลยุทธ์คือการลงทุนสร้าง Gigafactory ทั่วโลก และพัฒนาสายการผลิตให้มีประสิทธิภาพสูง เพื่อรองรับความต้องการที่เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด
3. Starbucks: ประสบการณ์มากกว่ากาแฟ
- SO Strategy: Starbucks ใช้จุดแข็งด้านชื่อเสียงของแบรนด์และวัฒนธรรมองค์กรที่แข็งแกร่ง (Strengths) เพื่อคว้าโอกาสในการขยายสาขาไปสู่ตลาดเกิดใหม่ (Opportunities) กลยุทธ์คือการปรับเมนูและรูปแบบร้านให้เข้ากับวัฒนธรรมท้องถิ่น (Localization) ในขณะที่ยังคงรักษามาตรฐานและประสบการณ์แบบ Starbucks ไว้
- ST Strategy: ใช้จุดแข็งด้านโปรแกรมสะสมคะแนนและความสัมพันธ์อันดีกับลูกค้า (Strengths) เพื่อรับมือกับอุปสรรคจากการแข่งขันที่เพิ่มขึ้นจากร้านกาแฟอิสระและร้านกาแฟเครือข่ายขนาดเล็ก (Threats) กลยุทธ์คือการพัฒนา Mobile Application และ Loyalty Program ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เพื่อให้ลูกค้าประจำยังคงเลือกใช้บริการของ Starbucks อย่างต่อเนื่อง
การวิเคราะห์ TOWS Matrix ที่ดีต้องไม่หยุดแค่การระบุปัจจัย แต่ต้องนำไปสู่การสร้างแผนการที่สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง การทำความเข้าใจและนำกลยุทธ์เหล่านี้ไปประยุกต์ใช้จะช่วยให้ธุรกิจของคุณสามารถรับมือกับความท้าทายและเติบโตได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว
ยกระดับการวางกลยุทธ์สู่โลกดิจิทัลกับ Bluebik Group
การวิเคราะห์ TOWS Matrix เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของการวางกลยุทธ์ที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพ ในยุคที่เทคโนโลยีและข้อมูลเป็นหัวใจสำคัญของความได้เปรียบ Bluebik Group ในฐานะที่ปรึกษาด้าน Digital Transformation ชั้นนำของไทย พร้อมที่จะเป็นพันธมิตรทางธุรกิจของคุณในการแปลงกลยุทธ์เชิงทฤษฎีไปสู่การปฏิบัติจริงที่สามารถวัดผลได้ ด้วยประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการให้คำปรึกษาด้านกลยุทธ์ การจัดการข้อมูล และการสร้างนวัตกรรมดิจิทัล Bluebik ช่วยให้ธุรกิจของคุณสามารถใช้ประโยชน์จากจุดแข็งและโอกาสได้อย่างเต็มที่ พร้อมทั้งลดความเสี่ยงจากจุดอ่อนและอุปสรรคในตลาดที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
ติดตามทุกเทรนด์ธุรกิจและนวัตกรรมเทคโนโลยีไปกับเรา
Source:
- Harvard Business Review. (n.d.). SWOT Analysis: A Tool for Making Better Business Decisions.
- TOWS Matrix: Developing Strategic Options from an External-Internal Analysis.
- Apple Tows Matrix
- Tesla strategic management final
- Starbucks Coffee TOWS Matrix
