SWOT Analysis เป็นเครื่องมือสำหรับการวางแผนกลยุทธ์เบื้องต้น เพื่อใช้วิเคราะห์สถานการณ์ขององค์กรและกระบวนการทำงานของธุรกิจในปัจจุบัน รวมทั้งสร้างโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ในอนาคต ผ่านการวิเคราะห์ปัจจัย 4 ประการ ได้แก่ Strength (จุดแข็ง), Weakness (จุดอ่อน), Opportunities (โอกาส) และ Threats (ความเสี่ยง) สำหรับพัฒนาความสามารถในการแข่งขันเพื่อหาข้อได้เปรียบในตลาด ไม่ว่าจะเป็นการปิดจุดอ่อน การลงทุนเพื่อส่งเสริมจุดแข็ง ไปจนถึงการหยุดลงทุน โดยมีรายละเอียดดังนี้

ปัจจัยภายในองค์กร

S – Strength (จุดแข็ง)

การวิเคราะห์หาจุดแข็งที่ทำได้ดีหรือปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งเสริมให้เกิดความแตกต่าง และสร้างข้อได้เปรียบทางธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นองค์กร สินค้าและบริการ หรือการทำงานของทีมงาน เช่น ส่วนแบ่งทางการตลาด (Market Share) ที่สูงกว่าคู่แข่ง เงินทุนจำนวนมากสำหรับการลงทุนและขยายกิจการ สถานที่ตั้งอยู่ใกล้ BTS/MRT มีผู้คนผ่านจำนวนมาก เป็นต้น

แนวทางการตั้งคำถามเบื้องต้นเพื่อหาจุดแข็งขององค์กร

• อะไรคือสิ่งที่ธุรกิจของเราได้เปรียบมากกว่าคู่แข่ง
• สินค้าและบริการของเรามีความแตกต่างอย่างไร
• ทีมงานของเรามีความรู้เฉพาะด้านใดเป็นพิเศษ

W – Weakness (จุดอ่อน)

การวิเคราะห์ข้อด้อยที่ทำให้ธุรกิจเสียเปรียบในการแข่งขัน แล้วคิดหากลยุทธ์มาแก้ไขจุดด้อยที่พบเพื่อเปลี่ยนให้กลายเป็นจุดเด่น

สำหรับการวิเคราะห์ Weakness นั้นจะมีความคล้ายคลึงกับ Strength เพราะเป็นด้านตรงข้ามกันเนื่องจาก Strength คือ สิ่งที่ทำให้เราชนะคู่แข่ง และ Weakness คือ สิ่งที่ทำให้เราแพ้คู่แข่ง ทำให้การตั้งคำถามหรือวิเคราะห์เบื้องต้นมีความคล้ายคลึงกัน เช่น

อะไรคือสิ่งที่ทำให้เราเสียเปรียบคู่แข่ง

• ทำไมส่วนแบ่งทางการตลาดของเราน้อยกว่าคู่แข่ง
• ทำไมแบรนด์และสินค้ายังไม่เป็นที่รู้จักในวงกว้าง

ปัจจัยภายนอกองค์กร

O – Opportunities (โอกาส)

การหาทางค้นพบโอกาสทางธุรกิจที่จะส่งผลดีต่อการดำเนินงาน การสร้างรายได้และการทำกำไรเพิ่มขึ้น โดยโอกาสถือเป็นปัจจัยจากภายนอกที่เกิดขึ้นเอง และมักมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา เช่น

• กระแสสังคมที่ทำให้สินค้าได้รับความนิยม
• นโยบายรัฐที่ส่งเสริมการใช้จ่ายภายในประเทศ
• ความต้องการของสินค้าที่ยังไม่เคยมีในตลาด
• จำนวนผู้ใช้บริการของโซเชียลมีเดีย

ในการแสวงหาโอกาส การติดตามข่าวสารหรือเทรนด์ที่เกิดขึ้นทั่วโลกมีความสำคัญอย่างมาก เพื่อให้มีองค์ความรู้มากพอสำหรับคาดการณ์แนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในอนาคต และยังช่วยให้เราเตรียมตัววางกลยุทธ์สร้างโอกาสให้ธุรกิจอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด

T – Threats (อุปสรรค)

การคาดการณ์ผลกระทบเชิงลบทางธุรกิจที่เกิดจากปัจจัยภายนอก ไม่ว่าจะเป็นทั้งทางตรงและทางอ้อม ที่เสี่ยงเกิดอุปสรรคต่อการดำเนินงาน เช่น

• โรคระบาดครั้งใหญ่ที่ทำให้ยอดขายลดลง
• การชุมนุมที่ก่อให้เกิดการหยุดชะงักทางธุรกิจ
• สินค้าทดแทนที่มีมากขึ้น
• การปรับตัวของคู่แข่งหรือธุรกิจสายงานเดียวกัน

หากธุรกิจไม่ได้เตรียมตัวรับมือให้ดีพอ เสี่ยงส่งผลร้ายแรงถึงอาจทำให้การดำเนินงานหยุดชะงักหรือปิดตัวลง

จุดประสงค์หลักของการทำ SWOT Analysis เพื่อให้องค์กร ธุรกิจหรือแม้กระทั่งการประเมินการทำงานของพนักงานแต่ละคน ให้ออกมาเป็นภาพรวมของสถานการณ์ที่กำลังดำเนินอยู่ โดยเมื่อเราเข้าใจ Strength ของเรามากขึ้น ก็จะทำให้มองเห็น Opportunities กว้างกว่าเดิม ขณะเดียวกัน เมื่อเราค้นหา Threats ได้มากขึ้นเท่าใด Weaknesses ของเราก็จะชัดเจนขึ้นเช่นกัน

ขอบคุณข้อมูลจาก Greedisgoods, HardcoreCEO และ Ad Addict TH